Voor veel mensen is hun kindertijd een tijd van onschuld en creativiteit. Als je op zoek bent naar inzicht in het brein van kinderen, dan kan het onderzoeken van hun tekeningen nuttig zijn. Er is een oud gezegde dat zegt: “Een beeld zegt meer dan duizend woorden Dit is vooral waar als het gaat om het begrijpen van kinderen. Laten we eens kijken naar een aantal tekeningen en zien wat we ervan kunnen leren!
Kindertekeningen zijn een venster in de geest van het kind. Ze geven inzicht in hoe zij hun wereld waarnemen en begrijpen, wat niet altijd met cijfers of woorden kan worden gemeten. Tekenen is niet alleen iets wat met kunst te maken heeft; het helpt kinderen nieuwe ideeën te verkennen en zich creatief uit te drukken door creativiteit in compositie!
Ik vind dat de tekeningen van kinderen een uitstekende indicator kunnen zijn van het ontwikkelingsproces. In dit artikel zullen we ons concentreren op hoe 0-4 jarige kinderen groeien en elke dag nieuwe dingen leren!
Vaak gezien als hobby
Veel kinderen voelen zich aangetrokken tot de creatieve uitlaatklep van het tekenen. Het is niet alleen een leuke hobby, het leert ze waardevolle vaardigheden die ze mee kunnen nemen in hun volwassenheid! In 1885 bijvoorbeeld schreef Ebenezer Cooke over “kinderen en hoe ze tekenen” voor zijn boek The Child’s Own Book: Being Notes on Some Things Which Interest And Amuse Little People; met adviezen van vooraanstaande autoriteiten als (o.a.) Dr. Seuss. Rudolf Steiner nam er vele jaren kennis van voordat hij uiteindelijk heel duidelijk stelde dat kleine kinderen niet alleen op hun verstand vertrouwen wanneer ze creëren – in plaats daarvan wordt een ervaring tastbaar door deze creaties uit de vrije hand.
Tekenen is een geweldige manier voor kinderen om zichzelf te uiten en verhalen te vertellen. Terwijl ze tekenen, kunnen ze hun fijne motoriek oefenen en bovendien begrijpen hoe tekeningen werken door middel van trial-and-error-achtige activiteiten, zoals het kleuren van tekeningen of het maken van puzzels over wat er op papier staat. Het geeft de kleintjes ook iets productiefs dat zal helpen destructief gedrag te vermijden wanneer frustraties de pan uit rijzen!
Een tekening maken is meer dan alleen lijnen trekken op papier. Het is voor kinderen een ontdekkingstocht in de wereld van emoties, en uit hun tekeningen kun je opmaken in welke fase ze zich bevinden op deze reis naar zelfexpressie. Als het gaat om het identificeren van gevoelens of leeftijdsproblemen met deze artistieke inspanningen zijn er veel symbolen die typisch samengaan – maar elk kind heeft zijn eigen stijl!
Net als bij leren lopen of zindelijk worden, zijn er geen vaste leeftijdsgrenzen voor wanneer kinderen beginnen met tekenen. Zolang hun ontwikkeling normaal verloopt en niet noemenswaardig vertraagd wordt, hoeven ouders zich geen zorgen te maken dat ze te jong of te oud zijn. De tekeningen zullen al snel vormen aannemen die we kunnen begrijpen, zoals het onderscheid tussen jongens en meisjes.
Uitschieters
Zodra een peuter een krijtje kan vasthouden, zal hij beginnen te tekenen. Dit gebeurt rond de leeftijd van anderhalf jaar. In het begin zijn het gewoon willekeurige strepen op papier. Maar met de tijd leren deze kinderen hoe ze hun tekeningen goed kunnen vormen door zich te beperken tot wat er op de pagina of het scherm is getekend. Dit in plaats van zich uit te strekken in de ruimte als er niets anders is dat hen tegenhoudt zoals een rand.
De motoriek van het kind is nog niet zover ontwikkeld dat het een krijtje/potlood onder controle kan houden. Als een driejarige alleen maar “grenzeloze” tekeningen maakt, kan dit wijzen op een ontwikkelingsstoornis of spastische kenmerken en kan het ook worden veroorzaakt door traumatische ervaringen in de kindertijd, zoals vluchten voor gevaar; wanneer kinderen echter ouder zijn, kan hun kunst een nieuwe betekenis krijgen door complexe emotionele problemen die in die periode worden verwerkt, zoals woedebeheersing
De uitgangstoon moet nog steeds vriendelijk klinken, maar heeft wat extra details over wat er met deze kinderen aan de hand is.
Zonnetjes
Vanaf de leeftijd van twee jaar beginnen veel kinderen eivormige cirkels te tekenen. Het kind tekent niet meer over de randen, maar beperkt zich tot een gevoel van geborgenheid en bescherming. Door van binnenuit zichzelf met deze eenvoudige maar abstracte vorm die symbool staat voor hun verlangen naar geborgenheid in datgene wat zij beschermend vinden.
Morfologisch verrijkt met streepjes later veranderen deze vroege schetsen in zonsondergangen naarmate de tijd verstrijkt – net zoals wij allemaal doen.
Zonnestralen komen ook van binnen en van buiten. De stralen symboliseren de interactie van een kind met zijn omgeving – inclusief die van andere mensen daarin! Naarmate je ouder wordt, raken je tekeningen verder van mama verwijderd, vooral rond 4 jaar wanneer de “zonnen” op papier naar de rechterbovenhoek beginnen op te schuiven. Tot ze in de zesde klas komen, waar ze levenslang blijven staan, omdat dit dan al een onvolledige scheidingsperiode kan betekenen.
Spiraal tekenen
De spiraal is een oud symbool dat door de geschiedenis heen te zien is geweest en ook nu nog wordt gebruikt. Het kan staan voor de cyclische aard van het leven, maar ook voor groei of verandering op elk moment; vooral tijdens de kindertijd wanneer kinderen voor zichzelf een eigen identiteit ontwikkelen, los van die van hun ouders
De kleur blauw staat vaak voor zuiverheid – wat hier van toepassing kan zijn omdat deze spiralen al zo’n krachtige betekenis hebben binnen onze cultuur voordat ze zelfs maar tot bloei komen!
Stippen tekenen
Kinderen die drie jaar oud zijn, beginnen stippen te tekenen. Deze ontstaan als een flits van zelfbewustzijn, en kunnen daarbij ritmisch of soms zingend op papier worden gezet. Ondanks de vaak chaotische plaatsing geven deze orde aan; het is alsof het kind zegt “hier ben ik”.
Dan tekent het kind vol overgave cirkels en probeert ze helemaal af te sluiten. Dan tekent het kind vol overgave cirkels en probeert ze volledig af te sluiten. Langzaam zie je een wervelende beweging tot rust komen, alsof het in evenwicht is; het vasthouden van deze houding maakt de actieve benadering mogelijk die het vaakst wordt gezien tussen drie en zes jaar, wanneer kinderen kruisen tekenen (die frustratie symboliseren) in plaats van regenbogen of andere symbolen gezien hun leeftijdsbereik.
Het tekenen van kruisen gaat vaak verder met het maken van een cirkel waaraan een onzichtbare lijn is bevestigd. Het eindresultaat wordt meestal bestempeld als “erbij willen horen”.
Vanaf 4 jaar
Vanaf de leeftijd van vier jaar kunnen kinderen hun papier bewuster indelen en kleuren zorgvuldig kiezen. Ze beginnen ook figuratief te tekenen, te beginnen met wat “hoofddraaien” wordt genoemd.
Published by