Mensen zijn altijd geïnteresseerd geweest in hoe kinderen denken en wat ze doen. Een van de interessantste dingen is het onderzoeken van hun tekeningen en proberen uit te vinden wat ze proberen te laten zien of te zeggen. Deze blogpost bespreekt wat van de psychologie achter kindertekeningen, en ook een beetje over hoe het kan worden gebruikt voor therapie.
Je zult het karakter van je kind niet kunnen afleiden uit wat hij of zij tekent, maar… kindertekeningen zeggen verrassend veel over de ontwikkeling en gemoedstoestand. De psychologie achter deze tekeningen is ook voor jou heel interessant als het helpt weer te geven hoe ze zich in verschillende fasen van hun leven voelen.
Dezelfde tekeningen
De gemiddelde driejarige tekent mensen als zogenaamde “koppoters”, met alleen een rond hoofd en verder bestaande uit streepjes (torso, armen en benen). Kort nadat kinderen naar de basisschool gaan, begint de lachende zon in hun tekeningen te verschijnen.
De mijlpalen in het tekengedrag laten zien of een kind zich volgens de norm ontwikkelt. De meer ingewikkelde en gedetailleerde tekeningen die hij of zij maakt zijn hier het bewijs van, evenals de potloodgreep die hij of zij gebruikt. Met een bovenhandse beweging komt uit vroegere stadia, terwijl aparte cirkels laten zien hoe ver uw kleintje is gevorderd!
Inzicht
Er zijn veel redenen waarom kinderen tekenen. Een van de verklaringen voor dit gedrag is de ontwikkeling van de fijne motoriek, maar ook symboliek en geestelijk welzijn. Het kan heel duidelijk laten zien wat er in hun hoofd omgaat of de dynamiek van het gezin laten zien zonder dat ze het door hebben.
Het kind in dit verhaal wilde zo graag een puppy, en haar moeder wist dat. Ze wees erop dat het bezitten van zo’n dier niet altijd het beste idee is voor iedereen, omdat er veel verantwoordelijkheid bij komt kijken (zoals het verzorgen of opruimen van je nieuwe harige vriend). Maar het belangrijkste was: ‘Ik vind het ook niet leuk’, zei ze zelfverzekerd terwijl ze wegkeek van zowel vader als dochter – waardoor hij zich nog meer buitengesloten voelde dan daarvoor!
Het tekenen van een zon
Vanaf de leeftijd van vijf jaar tekenen kinderen vaak een zon. Dit is omdat het hun eigen licht en warmte vertegenwoordigt, evenals dat van anderen om hen heen die het ook nodig hebben, zoals vrienden of familieleden; sommigen kunnen zelfs denken dat ze worden achtervolgd door deze figuur, terwijl het er in werkelijkheid gewoon is die helder schijnt met liefde in elke richting! Het stimuleert iemand om alle aspecten in zichzelf te onderzoeken door te onderzoeken wat je gelukkig maakt – wat ook de emoties van andere mensen omvat (opmerken hoe iemand anders zich voelt zonder te oordelen). Kinderen die geen beeld hebben van emotioneel uitgedrukte vreugde kunnen zich uiteindelijk eenzaam voelen.
Gezinssituatie
De manier waarop een kind een huis tekent, onthult wat het voelt en wat zijn persoonlijkheid is. Als je merkt dat er weinig ramen zijn, kan dit wijzen op een gevoelsleven dat voor anderen verborgen is – vaak gezien bij verlegen kinderen die zich niet op hun gemak voelen om dingen met iedereen om hen heen te delen; het tekenen van tralies voor het raam kan betekenen dat er bescherming nodig is omdat niemand toegang mag hebben tot die diepe gedachten of gevoelens zonder toestemming uit de eerste hand! Een onzeker kind zou in plaats daarvan iets tekenen over de plaats waar alle drie de zijden samenkomen (zoals hier te zien is).
Bomen zijn een krachtig symbool in vele culturen. Ze kunnen worden gezien als iets moois om naar te kijken of ze kunnen ook staan voor de eb en vloed van het leven, dat altijd zijn ups en downs kent – net als bij kinderen! Als we bomen zien zonder bladeren, kan dat betekenen dat er een tragedie heeft plaatsgevonden; maar als je ziet dat er verschillende takken uit verschillende delen in het midden komen, betekent dit dat je kind zal opgroeien tot iemand die emotioneel in balans is.
Kleuters en Peuters
Peuters en kleuters tekenen nog niet echt, maar ze krassen vooral in het begin. Alle beweging komt uit hun ellebogen in plaats van uit hun polsen zoals volwassenen doen als ze bijvoorbeeld met een pen/potlood op papier tekenen of schilderen! Tekenen begint niet altijd als iets moois: je kunt kinderen laten spelen- het is tenslotte een deel expressie (en wie weet wat er uit zal komen). Het is misschien beter om geen extra handdoeken te gebruiken, omdat peuters vaak toch al te rommelig worden tijdens het plezier maken; leg in plaats daarvan gewoon wat zeildoekjes neer als dat nodig is.
Wanneer een kind 3 jaar is
Op de leeftijd van drie jaar kunnen de meeste kinderen herkenbare figuren tekenen. Ze bedenken van tevoren wat ze gaan tekenen zoals een cirkel en na een jaar oefenen verandert de handvorm van penseelgreep op de lagere school in pincetgreep als we de lettervorming gaan controleren (het is nog niet echt schrijven). De verhoudingen kloppen vaak niet: bomen kunnen in huizen staan of poppetjes hoger dan platte vlakken – maar dit betekent niet dat er iets ergs is gebeurd!
Als het kind 5 jaar oud is
Zoals u ziet, zijn kunstenaars behoorlijk creatieve mensen. De hemel in een opwaartse hoek tekenen is één ding, maar wat dacht je van het tekenen van fantasiefiguren? Ook dat gaat hand in hand met de werkelijkheid!
De potloodgreep is een handige manier om je potlood vast te houden en het is bewezen dat sommige kinderen hier beter in zijn dan andere. De onderarm rust vaak op tafel zodat ze met hun handen zo ver mogelijk naar voren kunnen reiken terwijl ze tekenen of schrijven, maar er kan een probleem ontstaan als je te veel met je vingers begint te knippen. Of als iemand ze wijsvinger strekt terwijl je leert hoe je dat niet moet doen. Een veel gemaakte fout door beginners!
Vanaf 7 jaar oud
De potloodgreep is uiterst belangrijk om nu te ontwikkelen. Vanaf deze leeftijd willen kinderen dat hun tekeningen zo echt en nauwkeurig mogelijk zijn, zodat ze levensecht lijken.
Als therapie
Tekenen is een kans voor kinderen om zichzelf te uiten op elke manier die ze maar willen. Dwing je kind dus niet, maar geef het de kans en je zult versteld staan van wat voor tekeningen deze jonge kunstenaars kunnen maken!
Het lijkt misschien alsof een kind geen andere keuze heeft dan te tekenen – maar dat is niet waar, want er zijn veel manieren om zijn vaardigheden te oefenen in vergelijking met iemand die die vaardigheden niet heeft (bijvoorbeeld: kleurboeken/krijt).
Published by